20 yüzylda dünya iki savaa tanklk etti. Bu savalarn sonucunda siyasi ve ekonomik ibirlikleri olutu. ki savan sonunda bamsz olarak tannmann teminat 'Birlemi Milletler', Bat Avrupa'y korumak için 'NATO' ve Dou Avrupa için de 'Varova Pakt' kuruldu.
Bütün bunlara ramen Avrupa'ya ait 'Avrupa deerlerini' tayan siyasi, kültürel ve ekonomik bir birliktelik yoktu.
Avrupa deerleri özetle: 'çok dinli, çok etnik yap ve çok kültürlülük temelinde birey özgürlüünü ve refahn önceleyen' bir anlayt.
Bu temelde iki savan olumasna neden olan milliyetçi ayrmalardan kurtulup iç dayanmay artracak yeni organizasyona ihtiyaç vard.
1951'de Paris antlamasyla 'Avrupa Kömür ve Çelik Topluluu' olarak balayan süreç "Avrupa ittifaknda ilk adm" olarak nitelendirildi.
25 Mart 1957'de Roma antlamasyla gümrük birlii ilemlerini salayan 'Avrupa Ekonomik Topluluu' ve 1967 ylnda imzalanan Brüksel Antlamas ile Avrupa Topluluklar ya da daha yaygn biçimiyle 'Avrupa Topluluu' adn ald.
1989'da Souk Sava artlarnn ortadan kalkmas ve yeni üyelerle topluluk ismini 'Avrupa Birlii' olarak deitirdi.
Birlik, üye olmayan ülkeler için bir medeniyet ve refah projesi olarak görüldü.
Darda kalan her ülke, siyasi ve ekonomik sorunlarnn çözümünü üye olmakla mümkün olacana inand.
Avrupa ülkeleri (buna Türkiye'de dâhil), birliin üyelik standartlarn yerine getirmek için siyasi ve ekonomik reformlar yaptlar.
Bu reformlarda elde edilen baarlar sonucu bir ksm ülkeler üye oldu ve bir ksm ülkeler de müzakere sürecine baladlar.
Üye olan ve olmayan ülkeler için 2008 Küresel ekonomik krizine kadar AB, siyasi ve ekonomik alanda bir çekim merkeziydi.
Küresel ekonomik krizden en çok AB etkilendi. Üye ülkelerde siyasi ve ekonomik sorunlar ortaya çkt.
rlanda, Yunanistan, talya, spanya, Macaristan ve Slovenya ekonomik iflasn eiine geldiler. Yunanistan iflas etti. Üye ülkeler para birlii politikas 'Euro bölgesinde' kalp kalmamay tartyorlar.
Yunanistan ve talya'da seçilmi yönetimler yetkilerini atanm (teknokrat) hükümetlere braktlar. Böylece demokrasi ve refah standartlarn yükselten birlik ilkelerinden taviz vermek zorunda kald. Bu durumda birlie üye, müzakere ve bavuru sürecinde olan ülkelerin güveni sarslm oldu.
AB kendi iç sorunlaryla urarken yerel, bölgesel ve küresel sorunlarla ilgilenecek ve çözüm üretecek konumdan hzla uzaklamaya balad.
Geçen hafta AB ilerleme raporu açkland. Bu raporda; siyasi, kültürel ve üye ülkeler arasndaki sorunlarn çözümüne yönelik eletiriler yer alyordu. Bu durum ülkemizde siyasiler, entelektüeller ve halk arasnda hiçbir yank bulmad.
talya'ya resmi bir ziyaret gerçekletiren Srbistan Cumhurbakan Tomislav Nikoliç, ülkesinin AB adaylk sürecine ilikin açklamalar yapt. Nikoliç: 'Avrupa bizim önümüze Kosova'nn tannmas ya da AB üyelii gibi bir seçim koymamal. Eer, Kosova'dan vazgeçmemiz gerekiyorsa Avrupa'y unutmak daha iyidir' dedi.
Oysa Srbistan müzakere sürecine balayabilmek için Srp milliyetçiliinin kahramanlar Slobodan Miloeviç, Radovan Karaçiç ve Ratko Mladiç'i Uluslararas Sava Suçlar Mahkemesi'ne teslim etmiti.
Bütün bunlar AB'nin bir çekim alan olmaktan çktn gösteriyor.
Bu noktada Cuma günü 2012 Nobel Bar Ödülü'nün Avrupa Birlii'ne verildi.
Nobel Komitesi Bakan Thorbjoern Jagland, 'AB'nin 60 yl akn süredir Avrupa'da insan haklarna, demokrasiye ve bara olan katklarndan dolay ödüle layk görüldüünü' belirtti.
AB kinci Dünya Sava sonras en baarl "Bar Projesi" olarak görüldü ve eski dou bloku ülkelerine istikrar getirme çabas takdir edildi.
Açklamada, "Türkiye'ye adaylk statüsü verilmesi bu ülkedeki demokratik reformlar hzlandrmtr" ifadesi de kullanld.
Buna 'Avrupa deerlerinin' 1992-95 tarihleri arasnda Bosna'da gömüldüünün ve Srebrenica soykrmna da seyirci kalndnn da ilave edilmesi gerekirdi.
Umarm bu ödül 27 üyeli AB'ne bir moral olur ve deerlerine sahip çkar.
Kendi medeniyetinden ilham alarak, birey hak ve özgürlüklerini evrensel standartlara yükseltmi bir Türkiye yeni çekim merkezi olur.
AB, yldzn söndüü anlar yayor.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/yildizin-sondugu-anlar/34484 |
