Ramazan ay baladnda büyük bir kentin ortasnda kalabalklar içinde yapayalnz kaldnda çocukluundaki Ramazanlar düündü.
Evlerinde Ramazan ayn karlamak için yaplan hazrlklar bayramdan daha fazla olur, oruca balamak törensel bir ortamda gerçekleirdi. Büyük bir tela içinde; ev bayrama hazrlanr gibi temizlenir, eyalar ykanr, iftarda ve sahurda yenilecek yemekler hazrlanrd.
Evin dnda ki toprak avluda yere bir kilim yaylr. Büyük bakr sofra sinisi ve üç tane minder darya çkartlrd. Minderlerden iki tanesi bakr sininin altna yerletirilir dieri üzerine oturulacak ekilde kenara konurdu. ki tas getirilirdi. Birinin içinde su, dierin de ise beyaz buday unu olurdu.
Anneleri koltuunun altna içi hamur dolu olan tekneyi alr ve avluya çkard. Tekne bir kenara konur üzerine toz dümesin diye üstüne örtü serilirdi.
Ate için üç tane düzgün büyük ta bulunur, arasna ate yaklr ve üzerine yuvarlak hafif konik saç yerletirilirdi. Oklava da hazrsa artk oturulur ve besmeleyle yufka açlmaya balanrd.
Pimi yufkalar sertlememesi ve yumuak kalabilmesi için beyaz bir örtüye sarlrlar. Kvama geldiinde yufkalar katlanr keskin bir bçakla ince ince kylmaya balanrd. Artk ev makarnas hazrlanmtr.
Misafirin gelii veya cami imamna gönderilen iftar yemei istisna tutulursa; hazrlanan makarnalar genelde sahurda yenirdi.
lk gece sahura kalkmann getirdii heyecanla yatan içinde bir o tarafa bir bu tarafa dönülerek uykusuz geçirilirdi. Ya uyanamazsan.
Ailenin en küçüünden en büyüüne kadar herkes sahura kaldrlrd. Çocuklar arasnda tek rekabet sahura kalkmak ve oruçlu ne kadar süre dayanacayd.
O dönemlerde Ramazan aynda vakit ve teravih namazn kldrmak için imamlar tutulurdu. Maa, iftar ve sahur yemeklerini köylüler karlard. mama gönderilen yemekler özenle hazrlanr, el sepetine konur ve dökülmeden büyük bir dikkatle camiye götürülürdü.
Yemek çeitlilii ailenin ekonomik durumuna balyd. Bunu hiç kimse problem edinmezdi. Komular arasnda zenginlik de fakirlik de paylalr. Eksikler komudan tamamlanrd. eker, tuz, çay, pirinç, gibi...
Ramazan aynn onlar için en güzel yan camide toplu klnan teravih namazlar, mevlidler, mevlid-i erif okunmas, sahura kalkmalar, oruç tutma gayretleri ve annelerinin anlatt öüt dolu kssalard.
Süleyman Çelebi'nin Mevlid-i erif'i sayesinde Allah'n kudretini, Hz. Peygamberin doumunu ve miraca çkn öreniyorlard. lk siyer dersleriydi.
'Allah adn zikredelim evvela, Vacib oldu cümle ite her kula. Kim ki, Allah adn önce ana, Her ii kolay eder Allah ona…'
Baz geceler anneleri sahur yemeini hazrlarken onlar kaldrr ve sohbet ederlerdi. yi insan olmalarn, adaletten, merhametten ayrlmamalarn, canlar pahasna yalan söylememelerini, kul hukukuna uymalarn, fakir fukaray, garip gurabay gözetmelerini öütlerdi.
'nsanz hata yapabiliriz. Bakalar bizi eletirmeden önce kendimizi hesaba çekmeliyiz, eletirileri dikkate almalyz, hata yaptmzda hatadan dönme ve özür dileme erdemini gösterebilmeliyiz. Ramazan ay iç yolculuumuz için bulunmaz bir frsattr.' derdi.
Anneleri üç aylar oruçla geçirir, geceleri teheccüd namazna kalkar, Perembe geceleri Yasin-i erif'i okurdu, muhtaç yal kadnlar ziyaret eder (civar köylerdekiler de dâhil) ve bakmlarn yapard. Onun için en önemli anlardan biri; tekke eyhi olan büyük amcas ve yine tekke kültürü içinde yetimi kardeinin sohbetlerini dinlemekti. Hikmet sahibiydi.
Anlatrken gözleri doldu ve dudaklarndan annesine gönderdii Fatiha döküldü.
'Ramazan ayn bayram gibi karlamak gerekir' dedi.
Artk o günler geride mi kalmt?
Tank olduu olaylarn arlyla kalabalklar arasnda yalnzlk içinde yürüdü ve gözden kayboldu.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/ramazan-ayini-bayram-gibi-karsilamak/38572 |