Miladi bir yln son yazsn kaleme alrken ister istemez geçen bir yln muhasebesini yapmak geçiyor içimden.
çte ve dta hareketli bir yl oldu. Merkezinde yer aldmz corafyada sükûnet içinde bir yln geçmesini beklemek hayal olacak galiba. Brakalm yl veya ay bir günün geçmesi bile hayal.
Genelde dünyada özelde slam dünyasnda yaanan gelimeler gündemimizin birinci önceliini olutururken son alt aydr bizler içteki gelimelere kilitlendik.
Suriye, Filistin ve Irak'taki gelimelerin yansra slam dünyasnda Arap Bahar'yla balayan siyasal dalgalanmalar pür dikkat izlemeye balamtk. Bu kez Müslüman halklarn kendi kaderlerini kendilerinin belirleyecekleri ortamn olumakta olduuna inanmaya balamtk ki; bir el dedi ve baladmz noktann bir hayli gerisine dütük.
Tunus'ta balayp bata Msr, Yemen ve d müdahaleyle Libya'da baarya ulaan deiim dalgas Bahreyn ve Suriye'de sancl sonuçlar ortaya çkartt.
Bahreyn'de ii çounluun talepleri 2011'de Suudi Arabistan'n müdahalesiyle bastrlmt ve halen tutuklamalar devam ediyor.
Yemen'de yönetim deiiklii salanm gözükmesine ramen iç istikrarszln yan sra federal anlamda kuzey ve güney olarak bölünme gündemde.
Msr'da seçimle i bana gelen yönetim birinci yln tamamlayamadan askeri darbe ile devrilmi oldu. Darbe sonras kendi iradesine sahip çkmak için sokaklara dökülen insanlar askeri müdahalelerle kanl ekilde bastrlmaya çalld. Halkn oylaryla seçilmi yöneticiler tutukland ve tekilatlar terör kapsamna alnd. 2014'de Msr yeni anayasasn oylayacak ve seçime gidecek.
Tunus'ta iç istikrar kurulmaya çallrken siyasi suikastlar krlgan bir ortam oluturmaktadr.
Libya, d müdahaleyle yönetimin deimesine ramen iç istikrara kavuamam konumda. Airetler balamnda zaman zaman çatmalar yaanyor ve fiilen ülke birkaç parçaya bölünmü durumda.
Deiim talebinin en dramatik sonucu üphesiz Suriye'de yaanyor. Bütün dünyann gözleri önünde bir ülke yok oluyor. Milyonlarca insan iç ve d göç sonucu yaad yerleri terk etti. 130 binin üzerinde insan öldü. Günlük ölüm bilançosu en az 200. 2014'ün Ocak aynn ortalarnda sviçre'nin Montrö ehrinde Rusya ve ABD'nin liderliinde düzenlenecek konferansla Suriye sorununa çözüm aranacak. Suriye'nin içinde bulunduu duruma ve yazlanlara baktmzda: Bear Esad'la devam edilecek ve yönetimi silahl mücadeleye dâhil olmam iç muhalefetle Baas paylam olacak.
Suriye krizi, komularnn iç istikrarn tehdit ediyor. Lübnan'da yaanan son olaylara bakldna ii ve Suni Müslümanlar arasnda gerginliin bir iç savaa dönümesi an meselesi.
Msr askeri darbesi ve Suriye iç sava en fazla Filistin sorununu etkiledi. Filistin-srail arasnda 2 yldr kesilmi olan bar görümeleri ABD Dileri Bakanl'nn öncülüünde yeniden balad. Görümelerdeki en önemli iki sorun; Filistin tarafnn ulusal bir konsensüsle masaya oturmamas ve srail'in durduracan vaat ettii halde yeni yerleim alanlarnn inasna devam etmesi olmaktadr. 2012'nin Kasm aynda ABD, Msr ve Türkiye'nin öncülüünde srail-Hamas yönetimi arasnda salanm olan atekes anlamasna ramen; Gazze'ye yönelik uygulanan ambargo arlam ve srail saldrlarnda da art gözükmektedir. Ayrca Hamas yetkilileri yeni ylla birlikte srail'in Gazze'ye yönelik büyük çapta bir igal harekât hazrl içinde olduunu iddia etmektedirler.
ran'la bat arasnda yeni bir diyalog süreci balarken; Suudi Arabistan ABD ittifaknda yeni sorunlar ortaya çkmaktadr.
ABD önümüzdeki yl yani birkaç gün sonra Afganistan'dan çekilmeye balayacak. Mevcut ibirlikçi rejimle Taliban arasnda yeni çatmalarn balamas kaçnlmaz gözüküyor. Bu durum en çok Pakistan ve Orta Asya ülkelerini etkileyecek.
2014 yl geçmi dönemin sorunlarnn yönlendirdii uzun bir yl olacak. Bizlerde bunlar konumaya devam edeceiz.
Bu yln son yazsna bir not dümeliyim: Üzülerek belirtmeliyim ki Müslümanlar yüzlerce yldr insanln sorunlarnn çözümü için bir öneri getiremediler. Brakn insanln sorunlarnn çözümünü kendilerininkine bile.
Yeni balayacak yln geride brakmak üzere olduumuzdan daha huzurlu olmasn diliyorum.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/yeni-bir-yili-karsilamadan/45438 |