Önümüzdeki günlerde hareketli bir Orta Dou izleyeceiz. Msr'da darbeciler ve destekçileri ile hvan arasnda devam eden gerginlik nasl bir ekil alacak göreceiz. Gelimeler taraflarn birbirlerine kar güç kullanmaya daha yakn durduklarn gösteriyor. Herkes birbirini sabr testine tab tutuyor.
Suudi Arabistan'n liderliinde oluan Birleik Arap Emirlikleri ve Kuveyt ittifak darbecilerin baarl olmas için taahhüt ettikleri ekonomik destei hemen yerine getirdiler.
Öte yandan ABD darbecilere açk destek verirken, AB de 'gayrimeru' ilan ettii yönetimle görüerek halkn siyasi tercihlerine sayg duyulmas ve tutuklu siyasilerin serbest braklmas çarsnda bulundu.
AB D likiler ve Güvenlik Politikas Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton'un Msr ziyaretinin ardndan hvan hareketinin sözcüsü 'AB'nin darbe yönetimiyle kendileri arasnda arabuluculuk yapabileceini' açklad. Önümüzdeki günlerde bu konuda yeni gelimeler olacak.
Darbe yönetiminin atad hükümet geçici Cumhurbakan Adli Mansur'un önünde yemin ederek görevine balad.
Darbe yönetimi gösteri alanlar ve Sina'nn dnda güvenlik sorunlarn büyük oranda am, benzin ve mazot sknts da giderilmi gözüküyor. u anda acil çözüm bekleyen sorunlar: halklar arasnda birliin salanmas yani siyasi istikrar, elektrik kesintileri ve refah düzeyinin yükseltilmesi.
Ülke bütünlüünün salanabilmesi için hvan'n siyasi süreçlere dâhil edilmesi gerekir. Bu durum gerçeklemezse Msr'da bir iç sava kaçnlmaz gözüküyor. Dün hem darbecilerin, hem de Mursi destekçilerinin sertlemesi sorunun acil çözülmesi gerektiini gösteriyor.
ABD yönetimi bir taraftan Msr'da darbe yönetiminin hâkimiyetini salamaya çalrken; öte yandan da Ekim 2010'dan itibaren kesilmi olan Filistin-srail görümelerini yeniden oluturuyor.
ABD Dileri Bakan John Kerry birkaç gündür Filistin Devlet Bakan Mahmud Abbas, srail hükümeti ve Ürdün arasnda mekik diplomasisi yürütüyor.
Abbas, Filistin- srail Bar görümelerinin balayabilmesinin ilk art olarak 'Dou Kudüs'teki Yahudi yerleim birimleri inasnn 3 ay süreyle durdurulmas ve siyasi tutuklularn serbest braklmas' gerektiini açklad.
Her ey yolunda giderse önümüzdeki hafta taraflar ABD'de bir araya gelecek ve bar görümeleri yeniden balayacak. Taraflar bar görümelerinin balayabilmesi için asgari taleplerde uzlam gibi gözüküyor.
Bar görümelerinde en rahat taraf her zaman olduu gibi srail olacak. Kerry, Abbas ile yapt görümeler sonucunda bar sürecinin yeniden balamas bata Hamas olmak üzere slami Cihad ve Filistin Demokratik Halk Kurtulu Cephesi tarafndan ret edildi.
Suriye sorunu ve Msr darbesi en çok Hamas' etkiledi.
Hamas, Arap Bahar'nn balamas ve Suriye sorunun ortaya çk ile birlikte ran-Suriye-Hizbullah- ekseninden kopartlm ve Katar blouna oturtulmutu. Böylece Suriye'nin bakentinde olan siyasi bürosunu Katar'n bakenti Doha'ya tamt.
Katar, Msr ve Türkiye, El Fetih-Hamas uzlamas için devreye girerek taraflar arasnda Kahire, Doha ve Ankara görümelerini balatmlard. Son Kahire görümelerinde Devlet Bakanl, Parlamento ve yerel seçimlerin yaplmasyla ilgili önemli kararlar alnm ve yol haritas çkartlmt. Bugün gelinen noktada Filistin bar süreciyle ilgili kararlar sadece Abbas ve El Fetih yönetiminin verdii anlalyor.
Hamas Sözcüsü Sami Ebu Zuheyr, bar görümeleri ile ilgili bir açklama yaparak, 'Hamas, Filistin yönetiminin igalci Siyonistlerle müzakerelere dönmesine kardr. Bunu ulusal tutumdan sapmak olarak nitelendiriyoruz. Bu artlarda müzakerelerden yararlanacak tek taraf srail'dir' dedi.
Msr darbesi ve Suudi Arabistan liderliindeki Körfez ülkelerinin bunu desteklemesi en çok Filistin-srail siyasetini etkileyecek.
imdiden Msr, Refah snr kapsndan günlük geçileri 4 saate indirmi ve tünellerin büyük bir ksmn tahrip etmi durumda.
Gazze halkn ve Hamas' zor günler bekliyor.
Hamas, bugün ilk ittifak blokundaki pozisyonundan daha geri duruma dümütür. ABD arabuluculuunda New York'ta balayacak olan bar görümelerini etkileme gücü yok. Ayrca olas bir srail gerginliinde kendisine direkt destek olacak ittifaklar da kaybetmi gözüküyor.
Msr'daki gelimeler Türkiye'nin Orta Dou siyasetini derinden etkilerken; en ar darbeyi de Hamas'a indirmitir.
Orta Dou siyasetinin yeniden gözden geçirilmesi kaçnlmazdr.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/gazzeyi-zor-gunler-bekliyor/38671
|