S.1) Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?

1961 yılında, Trabzon'da doğdum. Erzurum Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesini bitirdim. Sakarya Üniversitesinde Sosyoloji alanında yüksek lisans yaptım. Bu ara Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fotoğraf bölümünde de okudum. Uzun yıllar serbest diş hekimi olarak çalıştım. Bir çok gönüllü kuruluşta(NGO) kurucu, başkan ve üye olarak görev yaptım. Yaşadığımız bölgedeki doğal afet veya savaşların tümüyle ilgilendim. Hem insani yardım olarak, hem de uluslararası lobi faaliyetinde bulunarak. 1992-93 'de Cumhurbaşkanı merhum Turgut Özal'ın özel danışmanlığında bulundum. 2002-2007 yılları arasında TBMM'de Sakarya Milletvekili olarak görev yaptım. Şimdi de belgesel sinema ile ilgileniyor ve Yeryüzü Doktorları'nın sözcülüğünü yürütüyorum. Birçok kişisel ve karma sergi açmanın yanı sıra; 2010'da Kafkas İslam Ordusu-1918 adlı belgeseli yönettim. 

Birçok gazete ve dergide dış politika, kültür ve sanat üzerine yazılarım yayınlandı ve yayınlanmaya devam ediyor. 1985'den itibaren de fotoğrafla ilgileniyorum. 

S.2)Yaşamınızın bir çok alanında bir çok konuda başarı elde ettiniz.Peki bunca iş güç arasında sizi fotoğraf çekmeye sürükleyen şey ne oldu? Fotoğrafçılığa ne zaman başlama kararı aldınız? Fotoğrafçılık hikayeniz nasıl başladı? 

Ben ülkemiz insanlarının birçoğundan şanslı sayılırım. Hollanda’da çalışan amcamın sayesinde lise yıllarımda fotoğraf makinem oldu. Ama fotoğraf sanatıyla ilgilenmem veya fotoğrafı bir sanat olarak algılamaya başlamam; 1984’de birlikte askerlik yaptığım fotoğraf sanatçısı dostum Uğur Günyüz’ün katkılarıyla olmuştur. 1984-1990 yılına kadar sinema ve fotoğraf sanatıyla ilgilendim. 2002’ye kadar fasılalı olsa da ara verdim. 2002’den itibaren tekrar fotoğraf makinemi elime aldım ve bırakmadım. 

S:3) Sizce Sanat Nedir? 

Klasik tanımlarda, belli kalıplar içine konulamayan ve estetik olan insan duygularının dışa vurumu olarak adlandırılmaktadır. 

Kant'a göre; sanatın kendi dışında, hiçbir amacı yoktur. Onun tek amacı kendisidir. Güzel Sanatı, ancak deha yaratabilir. Hegel'e göre; sanattaki güzellik, doğadaki güzellikten üstündür. Sanat, insan aklının ürünüdür. Kendisine doğanın taklidinden başka amaç bulmalıdır. Marks'a göre; yaratıcı eylem, insanın ve doğanın karşılıklı etkileşiminin bir aşamasıdır. Bu, toplumsal bir karakter taşır. Sanat, yaşamı insanileştiren bir olgudur. Araştırıcı, yaratıcı, çok yönlü tümel insana ulaşma çabası içinde sanatlar gelişebilir. Croce’a göre; güzelliğin yerine anlatımı öne çıkarır. Sanat, sezginin ve anlatımın birliğidir. Bireysel ve teorik bir etkinliktir. Doğa, sanatçının yorumu ile güzel olabilir. Gördüğümüz gibi birçok düşün adamı sanatı farklı tanımlamışlar 

Sanat, var edeni aramak ve ondan ilham almaktır. 

S.4)Ya fotoğraf?Anı durdurmak denir ya hep.Yani sizce de  anı durdurmak mıdır fotoğraf ? Belgelemek midir? 

Görüntünün, bir mercekler sistemi aracılığıyla ecza duyarlı kart üzerinde sabitleştirilmesiyle oluşan resimdir.  Dar anlamda böyle tanımlanıyor. 

Fotoğrafın asıl izahı, onun işlevselliği ve sanatsal yönlerinin incelenmesiyle başlar. Bir tarih, bir coğrafya, tıp, astronomi ve bunlara benzer sahalardaki faaliyetler ilim için yapılmış faaliyetlerdir. Fotoğraf, sanatsal bir faaliyettir. Ancak daha önemli yanı belgeci, aktarıcı, doğru ve yanlışları ortaya koyan, estetik kaygıları inceleyen bir sanat dalı olmasıdır. 

Fotoğraf, tarihe kayıt düşmektir. Bu acıdan bakıldığında belgelemektir. 

S.5) Fotoğrafın nasıl bir gücü var sizce? 

Bir fotoğraf savaşı başlatır veya bir fotoğraf savaşı bitirir. Görmesini bilen bir göz, an'a tanıklık edebilir ve kaderin sırrına erebilir. 

S.6)Sanatsal yaklaşımınızı etkileyen fotoğrafçılar oldu mu? Fotoğrafçı,yazar,şair ya da ressam… 

Elbette oldu. Çok önemsediğim fotoğrafçılar var. Ben belge fotoğrafa yatkınlığımdan dolayı genelde bu alandaki fotoğrafçılarla ilgiliyim. Şüphesiz Henri Cartier Bresson, Ara Güler, Costa Manos, Sebastiao Salgado, Josef Koudelka, Robert Capa ve Steve McCurry gibi fotoğraf ustaları. Sinan gibi mimarlar, Ahmed Karahisari, Kazasker Mustafa İzzet, Mustafa Rakım, Mehmed Şefik Bey gibi hattatlar, Mehmet Akif, Fyodor Mikhaylovich Dostoyevsky , Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Sezai Karakoç, İsmet Özel gibi yazar ve şairler...hayatımızı etkilemişlerdir. 

S.7)Her  fotoğrafçı aynı zamanda bir sanatçımıdır sizce? 

Her fotoğrafçı, aynı zamanda bir sanatçı değil. Büyük fotoğraf ustası Ara Güler kendine fotoğraf sanatçısı söylenmesini istemez: "ben foto muhabiriyim" der. 

S.8)Fotoğrafçı  gözüyle etrafa bakmak,zamanla insanda nasıl bir değişim yaratıyor? 

Fotoğrafçı gözüne sahip olduğunuzda her anı kaydedersiniz. Bu hem fotoğraf makinesiyle olur, hem de beyninizde.  Bakmakla, görmek arasındaki ince farkı kavrarsınız.Her objeye farklı yaklaşırsınız. 

S.9) Kudüs'te çekilmiş bir çok fotoğrafınızı inceledik fotoğraf kareleri ruhumuza öyle işledi ki sormaktan kendimizi alamıyoruz.Bu eşsiz fotoğrafların genelde yurtdışında çekilmesinin özel bir sebebi var mı? 

Kudüs'ün, benim için ayrı bir önemi var. O Tanrı şehridir. O, benim şehrimdir. Gökyüzünde inşa edilip, yeryüzüne indirilen şehirdir. Medeniyet onun duvarlarından doğdu. Üç kez kutsanmıştır. Onun için mühimdir. 

Doğrudur. Fotoğraflarımın büyük bir kısmı yurt dışında çektim. Belki de ilham vericim olan İbn-i Fadlan, İbn-i Batuta el Tanci ve Evliya Çelebi'nin izinde yürümenin getirdiği zorunluluk bu. Yeryüzünde gezmediğim bir kaç ülke kaldı. 

S.10)Genelde ne tür fotoğraflar çekersiniz? 

Ben belgesel fotoğrafçıyım. Bu aralar doğa ve  soyut fotoğrafla da uğraşıyorum. 

S.11)Vizörünüzden bakarken ruh aleminiz ya da kişiliğinizde bir değişiklik hissediyor musunuz? Bu duyguyu biraz tanımlar mısınız? 

Vizörden bakarken, yeryüzü ile ilgili olan tüm ilişkilerimi kesiyorum. Odaklandığım kompozisyonla bütünleşiyorum. Yaşam benim için o an duruyor; an'a ve kadere tanıklık ediyorum. 

S.12)Bir fotoğraf sanatçısısınız.Daha önce çekmek isteyip de çekemediğiniz içinizde kalan bir fotoğraf karesi oldu mu ? 

Birçok kez daha öncede söylemiştim. Biz iki şekilde de fotoğraf çekeriz. Birincisi fotoğraf makinesiyle. O an en şanslı olduğumuz andır. İkincisi makinemiz yanımızda değilse beynimizle ki en şansız olunan an budur. Kayıt yalnızca beyninizdedir. Çekim hatası yaptığım, üzüldüğüm bir çok kare de olmuştur. 

S.13)Sizce Türk halkı ve Türk basını fotoğraf sanatına ilgi duyuyor mu? Buna verilen önem nedir? 

Türk halkı doğuştan şair ve sanatkardır. Halk fotoğraf çok ilgi gösteriyor. 2005'de TBMM'de açtığım sergiyi meclisi ziyarete gelen 87 bin kişi izledi. 2006'da Dolmabahçe Sarayı sergi salonunda açtığım, "Ağıtlar ve Anıtlar" adlı fotoğraf sergisini, 40 günde 42 bin kişi dolaştı. Aynı yerde 2008'de açtığım "Tanrı Şehri Kudüs" fotoğraf sergisini 10 günde 21 bin kişi gezdi. Hırvatistan'ın başkentinde açtığım sergiyi 53 bin kişi dolaştı. Halkımız fotoğrafa ilgi duyuyor ve artık satın alıyor. Fotoğraf müzayedeleri başladı. Bu asırda en çok fotoğraf müzayedesi olacak sanırım. 

S.14)Fotoğrafçılığa hala devam ediyorsunuz. Ne tür makine kullanıyorsunuz? 

Artık fotoğraf makineleri; analog ve sayısal yani dijital olarak ikiye ayrılıyor. Ben her ikisini de kullanıyorum. Her yeni çıkan dijital makineyi almaya çalışıyorum. Bu yönü ile bakıldığında pahalı bir meslek. Artık fotoğraf ve HD video kayıt yapan birleşik makineler var. Hem fotoğraf çekiyor anı durduruyorsunuz, hem de hareketli kayıt yapıyorsunuz. 

S.15) “Hayatımın projesi” dediğiniz ancak henüz tamamlayamadığınız bir proje var mı? Ya da gelecekle ilgili planlarınız nelerdir? 

Fotoğraf ve belgesel sinema alanında, üzerinde çalıştığım bir kaç proje var. Şu anda, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Ordusu'nun İngilizlere karşı kazandığı en büyük savaşlardan biri olan, "Kut'ül Ammare" belgeseline başladım. Bir yılda tamamlanacak. Hayatımın projelerinden biri: Peygamberlerin seyahat ettikleri yerleri onların yollarından giderek dolaşmak, oralarda hem fotoğraf ve hem de belgesel film çekmektir. Var edene ne kadar şükretsem azdır, bu projeye da başladım. 

S.16)Mesleğinizin en unutulmaz anısını bizimle paylaşır mısınız? 

Bosna Hersek savaşında, yaralı insanların fotoğraflarını çekemeyip fotoğrafa uzun süre ara vermek. Son Somali'de kuraklık sonucu ortaya çıkan açlıkta fotoğraf çekerken çektiğim acı. Fotoğrafçı ve Doktor çelişkisini yaşamak. Fotoğrafla acıları tüm dünyaya gösterecek ve dikkati bu alana çekeceksin veya hekim olarak müdahale edeceksin. Ben hekim olarak hep müdahaleyi önceledim. 

 S.17) Fotoğrafçılığa ilgi duyan ve bu alanda çalışmaya hevesli gençlere önerileriniz var mı? 

Önerilerde bulunacak kadar tecrübe biriktirmedim. Hala öğreniyorum. Sizden de öğreneceklerim var. Gençlere tavsiyem görsel veya işitsel sanatlardan birini en az hobi düzeyinde de olsa öğrenmeliler. Bakarken görebilmeyi öğrenmeliyiz. Sevmeliyiz, O’na ulaşmak için. Yeryüzü coğrafyasında olan biten her şeye kulak kesilmeliyiz. Unutmamamız gerekir ki “haberimiz olmayan zulümlerden bile payımıza düşen suçlar var”  Varlık nedenimizi ve yeryüzü serüvenimizin anlamını sorgulamalıyız. An’ın, kaderin sırrını aramalıyız. Hz. Mevlana diyor ki: 

"Can konağını aramadaysan, cansın; 

bir lokma ekmek arıyorsan, ekmeksin. 

şu nükteyi biliyorsan, işi biliyorsun demektir: 

neyi arıyorsan O’sun sen." 

S.18) Sormayı unuttuğumuz fakat sizin paylaşmak istediğiniz düşünceleriniz var mı? Okuyucularımızla neler paylaşmak istersiniz? 

Çok teşekkür ediyorum. Unutmayın,  insanlık sizden çok şey bekliyor. Siz ki, büyük bir medeniyetin ve milletin mensuplarısınız.