Bugünler Bosna-Hersek'in bamszlnn ve Srp igalinin balangcnn 20.yl. Ülkede bamszlk kutlamalaryla, igal anmas ayn anda yaplyor. Bir salonda bamszlk kutlanrken, bitiik salonda Srp igalinin ortaya çkartt trajedi ve sonuçlar konuuluyor. Bosna trajedisinin bilançosu: 300 bin ölü. 150 bin yaral, yüzlerce kayp, 40 bin tecavüze uram kadn, 1,5 milyon göç etmi insan. Bakent Saraybosna'da yalnzca 11 bin kii ölmü. gal döneminde ölenlerin hemen hemen tamam çocuklar, kadnlar ve yallard.
20 yl sonrasna bakldnda, ortada sorunlu ama bamsz bir devlet var. Sorunlu, çünkü adil olmayan bir barn sonucunda kurulmu. Srp igal dönemi, Kasm 1995'de ABD'nin Dayton kentinde imza edilmi ve adn da bu kentten alan, Dayton bar anlamasyla sonlandrlmtr. Bu anlamaya göre: Bosna-Hersek iki bölüme ayrlm, nüfusun % 68'ini oluturan Bonak ve Hrvatlar ülke topraklarnn % 51'inde Bonak-Hrvat Federasyonu'nu, nüfusun % 32'sini oluturan Srplar topraklarn % 49'unda Bosna Srp Cumhuriyeti'ni oluturmulardr. ki yapda ayr ayr parlamentolar ve hükümetler bulunmaktadr. Ayrca iki federal yap üzerinde de merkezi bir yönetim bulunmakta. Devlet bakanl, ülkedeki etnisitelere göre olumu 3'lü devlet bakanldr. Bakanlk konseyi Bonak, Srp ve Hrvatlardan rotasyon sistemiyle olumaktadr. Bakanlk srayla 8 aylk sürelerle yaplmaktadr. Merkezi hükümette belirli kurallara bal olmasna ramen genelde etnisiteler arasnda uzla ile olumakta. Bütün bunlarn üzerinde birde uluslararas bir temsilci bulunmaktadr. Esas itibarla güç temsilcinin elindedir.
Bunu uzun anlatmamn nedeni dünyada ei ve benzerine pek fazla rastlanmayan zor, kark ve adil olmayan bir sistem olduu anlalsn diyedir. Dayton Bar Anlamas, aslnda kurucu bir metinden çok uzun bir atekes sözlemesini andrmaktadr.
Srp ve Hrvat etnisitelerinin, bir ksm ayrlkç düünce tad için her krizde taviz vermek konumunda olan Bonaklar olmaktadr. Çünkü Bonaklar ülkenin bütünlüünü savunmaktadrlar. Deilse Srplar, Srbistan'la, Hrvatlar da Hrvatistan'la birlemeyi arzulamaktadrlar. Bu sürdürülebilir bir durum deildir. Dayton anlamasnn yeniden ele alnmas ve düzeltilmesi gerekir. Etnik ve dini farkllklar fazla olan Lübnan'da Cumhurbakan Marunî Hristiyan, Babakan Suni Müslüman ve Meclis Bakan ii Müslümanlardan olumaktayd. Bu sistemde nüfus yaplar temel alnmtr. Ayn eklin Bosna'ya da uygulanmas düünülmeli.
Ekim 2010'da yaplan seçimlerle oluan aritmetiin sonucunda 16 ay hükümet kurulamamt. Nihayet ülkenin önünde acilen çözülmesi gereken siyasi ve ekonomik sorunlar bulunmaktadr. AB için gerekli reformlarn yaplabilmesi ve NATO üyelii ile ilgili sorunlar çözülmeliydi. Bosnallar bu süreçlerin milliyetçi eilimleri törpüleyeceini ve ülke bütünlüünü koruyacan düünmektedirler.
Balkanlar'da her gün yeni bir balangçtr. Umulmadk bir anda her ey alt üst olabilir. Son günlerde Makedonya'da Makedonlarla Arnavutlar, Kosova'da Srplarla Arnavutlar arasnda çatmaya dönebilecek gerginlikler yaanmakta. Geçen hafta Makedonya'da Irkç Makedonlar, Müslüman Arnavutlar ölümle tehdit edip saldrdlar. Ülkede gerginlik hat safhada bulunuyor. Kosova'da Mitrovica'da Srp saldrlar ve çatmalar son bulmuyor.
te böyle bir Balkanlar corafyasnda, Anadolu Ajans farkl dillerde haber üretecek ilk yurt d temsilciliini kurumsal olarak Bosna-Hersek'te açt ve tüm Balkanlara hitap edecek. Bosna-Hersek'te açlan ajans merkezi Bonakça, Srpça ve Hrvatça haber üretecek ve medyaya servis yapacak. Kemal Öztürk'ün Genel Müdürlüünde yeni açlmlara balayan ajansn bundan sonra ki ikinci dura Azerbaycan Bakü. Bakü'de Rusça haber yaplacak. Üçüncü durak Msr Kahire olacak. Burada Arapça haber üretilecek. Artk tüm Orta Dou ve Afrika için haber kayna Anadolu Ajans olacak.
Bosna-Hersek'te 11 Mart'ta düzenlenen açl Anadolu Ajans için bir ilkti. Ayn zamanda Bosna-Hersek Cumhurbakanl Konseyi Bonak üyesi Bakir zetbegoviç'in 8 ay sürecek Cumhurbakanlnn ilk günü, ilk açl ve ilk konumasyd. Açl törenine Bosna-Hersek'ten Cumhurbakan Bakir zetbegoviç'in, Reis-i ulema Mustafa Efendiya Ceriç ve medya yöneticileri vard. Türkiye'den Babakan Yardmcs Bekir Bozda, TKA Bakan Serdar Çam, Sarajevo Büyükelçimiz Ahmet Yldz, Anadolu Ajans Genel Müdürü Kemal Öztürk, ilk Sarajevo Büyükelçimiz ükrü Tufan ve Bosna-Hersek'te barn olumasna katk vermi Bosna dostlarnn bir ksm katlmt.
Tören konumalarnda Anadolu Ajans'nn bölge barna katk salayaca ve iki ülke arasnda dostluu gelitirecei anlatld.
Anadolu Ajans Genel Müdürü Kemal Öztürk konumasnda "Bara katk salamak için buradayz. Amacmz haber" dedi. Bosna Hersek Cumhurbakan Bakir zetbegoviç de: "Bu Cumhurbakanl konseyi bakan olarak yaptm ilk açl ve ilk konumam. Medya bir sava balatabilir ve bir sava bitirebilir. Bu medyann gücüdür" diyerek sözlerini tamamlad.
6 Nisan 1920'de kurulan Anadolu Ajans, imdiki kadrolaryla yerelden, bölgesele ve küresele doru bir serüvene balyor.
http://yenisafak.com.tr/Yazarlar/?i=31528&y=SuleymanGunduz
