Hürriyet ve Adalet Partisi (Müslüman Kardeler 'in siyasi organizasyonu) ve Muhammed Mursi iktidara geldikten sonra ilk ciddi snavn Sina'da vermi, ordu ve istihbarat içinde deiiklikler yapmlard.
Camp David Anlamas'nda yasaklanmasna ramen srail'in izniyle ilk defa Sina'daki olaylara müdahale etmek için tanklar ve ar silahlar kullanlm. Buna ramen Sina bölgesinde istikrar salanamam ve darbeye ramen de kaos devam ediyor. Sina, Msr'n yumuak karndr.
Darbe öncesinde son Gazze seyahatimizde yaadm bir olay da anlatacam.
'Kahire'den Refah kapsna doru yola çktmzda bütün petrol istasyonlarnn önünde kilometrelerce araç kuyruklarn gördük. Benzin veya mazot almak isteyenlerin barmalar ve kavgalar trafii bile aksatacak durumdayd.
Bizi tayan aracn mazotu Sina'da bitme aamasna geldi. Birkaç istasyona uradk ancak olumsuz cevap aldk. Önünde kuyruun çok az olduu bir istasyona girdik. Yetkililer mazotun olmadn söylediler.
Bu kez biz devreye girdik. Türkiye'den geldiimizi, Gazze'ye gittiimizi ve Yeryüzü Doktorlar tbbi yardm kolu olduumuzu anlattk. Ayrca Babakanmz Recep Tayyip Erdoan'dan ve Murat (Polat) Alemdar'dan bahsettik. Adamlar Babakan' ne kadar çok sevdiklerini, ayrca Kurtlar Vadisi dizisini izlediklerini ve Murat Alemdar'a hayran olduklarn söylediler. Bu muhabbetten sonra bize mazot verdiler. Aslnda benzin ve mazot eksiklii yoktu, açk bir manipülasyon vard.'
The Guardian gazetesinde Mursi'nin son günlerini okumutum. Haberde Mursi'nin 'hiçbir istihbarat alamadn, kimseye ulaamadn, askerlerin kendisini sürekli yanlttn ve verdii talimatlara uyulmadn' yazyordu. Oysa sokakta yürüyen her adam ülkenin evirilmekte olduu süreci görebilirdi.
Mursi, partisine ve kabinesine ramen mi etkisizletirilmiti? Yoksa darbe öncesinde parti içi rekabette yalnz m braklmt?
Tahrir devriminde ortaya çkan bütünletirilme ve adil yönetilme talebi iç ve d dinamiklerin etkisiyle tam olarak karlanamam. Siyasi söylem, güvenlik ve ekonomik manipülasyonlarla bu kez halk tam ortadan ikiye ayrlmt.
Müslüman Kardeler neyi kaybettiklerinin farkna ancak darbe ile vardlar. Bu andan itibaren yaplan protestolar geç kalnm; ancak gelecekte rol almak için anlam ifade edecektir.
Yaanlan olaylar bize göstermitir ki Orta Dou'da ksa vadeli politikalarla varlacak bir nokta yok. 2011'de balayan deiim dalgas aslnda Körfez kylarna vurduunda gördüü karlkla sona ermiti.
ster kabul edelim, ister kabul etmeyelim Orta Dou'da yeni bir dönem balyor.
Artk saflar ayrt ve herkes kampn belirledi. Bu belirlemede en çok iç dinamikler rol alrken bölgesel dinamiklerin de etkisini ihmal etmememiz gerekir. Bundan dolay Msr darbesinin ardndan yazdm ilk yazmn balnda 'Msr darbesi, bir turnusol kâddr' demitim. Öyle de oldu.
Dünyada 'demokrasiyi' kendileri için vazgeçilmez gören birçok ülke Msr snavnda snfta kaldlar. mparatorluk kültürlerinde rastlanan çok kültürlü, çok dinli ve çok etnik yapy imparatorluk olmadan federal ve demokrat bir sistemle temsil eden ABD bile darbe diyemedi.
Kald ki ABD Dileri Bakan Yardmcs William Burns Msr'da geçici Cumhurbakan Adli Mansur, hükümeti kurmakla görevlendirilen Hazim Biblavi ve Msr Savunma Bakan Abdulfettah es-Sisi ile görütü.
AB D likiler ve Güvenlik Politikas Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton darbecilerin atad yönetimi 'gayrimeru' ilan ettikten sonra Msr'a giderek 'gayrimeru' ilan edilen yöneticilerle bulutu. Burns'ten fark Mursi kabinesinin bir ksm üyeleri, darbe kartlar ve darbecilerin Cumhurbakan D likilerden Sorumlu Yardmcs Muhammed Baradai'yle de görümesi.
AB için ilkeli olma hali bu olsa gerek?
Böylece dünyada demokratik ve laik tercihleri hayatlarnn öznesi haline dönütürmü batl ülkeler, kendi snrlarnn ve kulüplerinin dnda birinci önceliklerinin; çkarlar olduunu bir kez daha gösterdiler.
Artk olayn rengi farkllamtr.
Msr sorununda iç siyaseti konsolite etmekten çkp yeni bir d politika oluturulmas gerekiyor.
Suriye ve Filistin sorunun çözümü üzerine kurulan ittifaklar parçaland.
Siyasi, stratejik ve ekonomik alanda ibirlii içinde olduumuz ülkelerle, Msr darbesi üzerine izlenen siyasetle ayrtk.
Orta Dou'da yeni saflarn olumas kaçnlmaz.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/orta-doguda-yeni-saflar-olusuyor/38642 |
