Dün Bayramn 1. ve bugün 2. günü. ran ve Sahra alt Afrika'nn dnda slam dünyas, nadirattan ilk defa çounluk ortak bir günde bayram idrak ediyor. Umuyorum bu bir balangç olur.
Nedense her zaman bir günlük fark oluyor. Suudilere uyanlar ya bir gün önce veya sonra bayram yapyorlar, genelde bir gün önce. Bu yl Suudilere uyanlar 29, Türkiye'ye ve ran'a uyanlar 30 gün oruç tuttular.
Her yl bitmeyen bir tartma Ramazan aynn balangc ve bitimi nasl tespit edilecek.
Eskiden Ramazan aynn balangc ve bitimi konusunda geleneksel yöntemler geçerliydi. Bugün rasathanelerde ay hareketleri ile ilgili bilimsel tespitler yaplyor. lginç olan ise bu yöntem sadece ülkemizde uygulanyor. slam dünyasnda genelde halen geleneksel yöntemler hâkim. 'Hilali gör bala hilali gör bitir.'
Yllar öncesinden yaplan tespitler üphesiz bilimsel verilere dayanm olabilir; ama geleneksel yöntemler oruç tutanlara balama heyecan veriyor ve onlar sorumluluk sahibi klyor.
slam dünyasndaki farkl idraklerin ortadan kaldrlmas ile ilgili birçok konferans yapld ve Rüyet-i Hilal Komitesi oluturuldu. Bu komitenin amac slam dünyasnda bayramlar ve kutsal aylar tespit etmek amac ile ay hareketlerini rasathanelerde gözlemlemek ve ortak bir noktada hareket etmekti. Ksa bir süre komitenin kararlarna uyuldu. Bugün olumu bir ittifak yok.
slam Dünyas'nda Ramazan ay orucunun balangc ve bitii ile ilgili üç farkl eksen bulunmaktadr.
Türkiye'de Diyanet leri Bakanl 'rasathane koordinasyonu' ile yllar sonrasnn Ramazan aynn balangcn ve bitimini, Ramazan ve Kurban Bayramlarn bugünden belirlemitir.
Suudi Arabistan'da ise güvenilir kiilerin 'çplak göz' gözlemine dayal bir sistem uygulanyor. Bir grup insan aban aynn 29'undan itibaren hilali gözlemeye balamakta ve hilal görüldüü an oruca balanmakta. Ayn ekilde Ramazan aynn 29'unda gözleme balanmakta ve hilal görüldüünde ertesi gün bayram ilan edilmekte. Görülmediinde 30'a tamamlanmaktadr.
ran'da ise ia mezhebinin kurallarna göre bizzat insanlarn çounluunun hilali görmesiyle oruç balyor ve bitiyor.
slam Dünyas'nn genelinde balama ve bitirme hâkimiyeti Suudi Arabistan'n elinde bulunmakta. Suudileri takip etmek bir mecburiyet halini alm.
Ramazan aynn bitimi Kurban Bayram'nn balangcnn belirlenmesini salyor. Bu durum hac ibadetini etkiliyor. slam ülkelerinin büyük ksm kafa karklna sebebiyet vermemek için ii otomatie balamlar. Suudi'ye bak bala bak bitir.
Suudi Arabistan bu durumdan bir 'siyasi önderlik ' çkarttn düünmektedir. Rüyet-i Hilal Komitesi'nin akamete uramas da bundandr.
Ne hazindir ki Müslüman ülkelerin siyasi beklentileri ve çkarlar sevinçlerimizi, aclarmz ve bayramlarmz ortaklatrmaktan bizleri alkoymaktadr.
Sevinçlerini, aclarn ve bayramlarn ortaklatramam toplulua 'slam milleti' denilemez.
Ramazan Bayram slam dünyasnda ilk defa bu kadar geni katlmla idrak ediliyor.
Aclarmzn, sevinçlerimizin ve bayramlarmzn ortaklamasna vesile olmas dileiyle bayramnz bayram olsun.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/ortak-sevinc-aci-ve-bayram-idraki/38970 |