Suriye ve Filistin sorununa çözüm beklerken imdi tüm dikkatlerimizi Ukrayna-Krm'a döndürdük.
Havada kan ve barut kokusu var. Büyük güçler sorunlar çözmekten hzla uzaklayor ve yeni bir souk sava dönemi balyor.
Ukrayna üzerinden ABD-AB ile Rusya arasndaki gelimeleri satranç oyunu gibi izliyoruz. lk hamleleri ABD-AB kazand, ardndan Ruslarn kritik hamlesi geldi. Rus yanls siyasete yönelik yaplan darbeye karlk Krm igal edildi. Hamle sras imdi Bat ittifaknda bulunuyor.
Süreci yeniden gözden geçirmeliyiz. Kiev'de Bat darbesinin ardndan Krm parlamentosu özerk cumhuriyetin geleceinin belirlenmesi için referandum karar ald ve Rusya Federasyonu'nun bir parças olduunu açklad.
Ardndan Rus yanls paramiliter gruplar Krm'daki tüm stratejik noktalar; havaalanlar, limanlar, parlamento, hükümet ve kamu binalarn ele geçirdi ve ehirlerin güvenliini salamaya balad. Son karar Krm'da artk Ukrayna paras Grivna yerine Rus Rublesi kullanlacak.
16 Mart referandumunda Krm halkna iki seçenek sunulaca açkland:
-Krm'n Rusya Federasyonu'nun bir parças olarak Rusya ile birlemesini kabul ediyor musunuz?
-Krm'n Ukrayna'nn bir parças olarak kalmasn kabul ediyor musunuz?
Ya geniletilmi bir özerklik veya Rusya'ya balanma. Gelimelere bakldnda sonuç imdiden belli; Rusya'ya katlmay talep edenlerin kazanmasnda bir engel yok gibi.
Anlalan ABD-AB yeni bir operasyona kalkmadan önce Rus hamlesinin sonuçlanmasn bekleyecekler.
ABD-AB referandumu gayrimeru ilan etmesine ramen; Krm halknn 16 Mart'ta yapaca tercih büyük önem tayor. Rusya siyaseti referandum sonuçlarnn üzerinden kuracak. Bu konuda Krm Tatarlarnn (Türkler) tercihlerini önemsiyor.
Yeni Krm Özerk Bölgesi'nin hükümeti Tatarlarn desteini almak için geniletilmi haklar vaadediyor. Yeni Babakan Sergey Aksenov, RA haber ajansna yapt açklamada 'Referandumdan sonra Krm'da Tatarca'y Rusça'nn yannda ikinci devlet dili yapmaya hazrz' dedi. Aksenov, Krm Türklerinin özerk yönetimde de söz sahibi olmasna scak baktklarn da belirterek, 'Tatar aznla Krm hükümetinde Babakan Birinci Yardmcs görevi ve iki bakanlk verebiliriz. Geride kalan bakanlklarda da yine kilit görevlere Tatar halkn temsilcileri getirilebilir' ifadelerini kulland.
Krm Tatarlarnn siyasi liderlii krizin bandan beri Ukrayna'nn bütünlüü üzerinden siyaset yürüttüler, Rusya'nn ve Rusya destekçisi siyasilerin giriimlerine destek vermediler.
Krm Tatar Milli Meclisi Bakan Rfat Çubarov, ABD Bakan Barack Obama'ya mektup yazarak Krm'da yaayan halk korumak için kararllk talep etti.
Krm Tatarlarnn milli lideri Mustafa Abdulcemil Krmolu Rusya Devlet Bakan Vladimir Putin'le yapt telefon görümesinde 'Ukrayna'nn toprak bütünlüünün korunmas, sorunun diplomatik yollarla çözülmesinin önemi ve Krm halknn, özellikle Krm Tatarlarnn güvenliinin salanmas gerektiine ilikin beklentilerini' iletti. Putin'se Tatarlardan destek talep etti ve 1944'deki olaylara benzer bir durumun yaanmayaca güvencesini verdi. Rusya ile diyalog kurulmasn önemsiyorum.
Referanduma 2 gün kald ve Tatarlar Ukraynallarla olan birlikteliinin muhasebesini yapmaldrlar. 22 yllk bir zaman diliminde Tatarlarn geri dönüü ne kadar baarl oldu ve geri dönenlerin yurttalk haklar ne durumda?
Tatarlarn genel eilimi: Ukrayna'nn bütünlüünü savunmak ve referandumu boykot etmek gibi gözüküyor. Krm için iki yol var; ya kuvvet kullanmak veya demokrasinin sorun çözme yöntemi.
Krm Tatarlarn tavr her iki taraf açsndan büyük bir önem arz etmesine ramen sonucu ABD-AB ile Rusya arasndaki gelimeler belirleyecek.
Rusya sorunun çözümünü çatma yerine Krm halknn kararna brakarak demokratik bir tercihe yönelmi gözüküyor.
ABD-AB'nin referandum sonucunu kabul etmeyeceklerini açklamas Rusya'y genel anlamda demokrasiyi ve sand çözüm olarak kabule yönlendirme hamlesi olabilir mi? ABD Bakan Obama'nn bedel ödetilecek sözü burada m sakl?
Rusya geri adm atamayacana göre Krm referandumu dünyada yeni bir durumun balangc olacak.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/havada-barut-kokusu-mu-var/50784
|
