Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne yaptm bir ziyarette elektrik ve su sorununun yaand küçük bir kasabada yüksekokul tabelas görmütüm. Merak ettim ve mihmandarma okulu görmek istediimi söyledim. Beni okulun olduu yere götürdü.
Yerleim alannn dnda kurulmu üç katl bir binann önünde durduk. Binann ana giriinde iletiim fakültesi olduu yazyordu. Yakn bir yerde kütüphane, sinema, tiyatro ve kültür merkezleri vs. gibi sosyal alanlarn var olup olmadn sordum.
Mihmandarm 'Kasaballarn yapt canl müziin dnda herhangi bir sosyal etkinlik yok. Kütüphaneler, sinema, tiyatro ve kültür merkezleri gibi sosyal alanlar büyük kentlerde olabilir ancak' dedi.
Üniversitelerin çoalmas ve yaygnlamas genç ve kalabalk nüfusa sahip ülkelerde eitimli insan saysn artryor. Bu açdan bakldnda önemlilik arz ediyor.
Dünya üzerinde üniversite eitimi alan insan says her yl büyük art gösterirken buna paralel istihdam alanlar olumuyor. Böylece diplomal isiz says her yl katlanarak artyor.
Az gelimi ve gelimekte olan ülkelerde birçok üniversite ve üniversiteye ait bölümler fiziki artlarn olumad yerlerde kurulmutur. Oysa gençlerin yetimesinde okuduu okul kadar yaad ortam da etkili olmaktadr.
Küçük beldelerde kurulmu olan fakülte veya meslek yüksekokullarndan mezun olanlarn gelecek için yapacaklar kariyer plan ne olabilir.
Yukarda örneini verdiim gibi elektrik ve suyun sorunlu olduu Asya ve Afrika kasabalarnda üniversite tabelalarna rastlamak mümkün.
Bu okullardan yetien gençler küresel ekonomi içinde rekabet edebilecek ansa sahip deildirler.
Gündelik yaam içinde karlatnz kasiyer, tezgâhtar, minibüs oförü, otobüs muavini veya tamirci çrann üniversite mezunu olduunu görebilirsiniz.
Konutuunuzda i bulamad için mevcut ii yapmak zorunda kaldklarn ve bu durumdan da memnun olmadklarn örenebilirsiniz.
Bir yanda niteliksiz eitim, öte yanda i bulamama endiesi veya yaplan iin memnuniyetsizlii, gençleri bunalma sürüklemekte.
Gün geçtikçe üniversite mezunlar artarken sokaklardaki eitimli isiz says da artmaktadr.
Yerel ve küresel eylemlerin en önemli katlmclar bu unsurlar olmaktadr. Eylemlerde yaplan aratrmalarda katlmclarn büyük bir ksm ya üniversite örencisi veya mezunu olduunu görmekteyiz.
2011 Arap Baharnn balatcs kabul edilen Tunuslu Muhammed Boazizi bilgisayar mühendisi olan bir seyyar satcyd. Belediye zabtalarnn seyyar satc arabasna el koymalarna isyan ederek kendini yakmt. Bu olay Tunus'tan balamak üzere Arap dünyasnda bugüne kadar devam eden isyann ve iç savan tetikleyicisi olmutur.
Bat dünyasnda otomobil garajnda veya yurtlarda oluturulan Apple, Facebook veya Twitter örnekleri genç üniversiteliler için özendirici olmaktan uzaktr.
Bunlar batl ülkelerin umut datmndan baka ie yaramamaktadr. Amerika frsatlar ülkesi gibi.
Çin ve Hindistan gibi nüfusu kalabalk ülkelerde nitelikli i gücünden çok düük ücretli eleman çaltrma tercih edilmekte. Ucuz malzeme üretebilmek için ya teknolojinin imkânlarna snlarak az insan çaltrlmakta veya bu çalanlara düük ücret verilmektedir.
Bu ülkelerde ayl 30 dolara rza gösterecek üniversite mezunu bulmak imkânszdr. Gelimekte olan ekonomilerde de asgari ücret üzerinden yaplan ödemeye mecbur kalnsa bile; gönül huzuruyla bir çalma olmamaktadr.
Hükümetlerin eitim ile ilgili düzenlemeleri, iletiim ve teknolojideki gelimeler; bir yandan yeni üniversitelerin kurulmasn salarken öte yandan eitimin kalitesini düürmekte, isiz diplomallarn saysn artrmaktadr.
Her yl dünyann en iyi eitime sahip 500 üniversitesi açklanyor. Bir iki deiikliin dnda hep ayn üniversiteler listede yer alyor.
Ekonomide acmasz rekabetin sürdüü bir dünyada i alannda donanml elemanlara ihtiyaç duyulmaktadr. Yetenekleri ne olursa olsun yeterli eitimi alamayan gençlerin rekabet etme anslar bulunmamaktadr.
Genç ve kalabalk nüfusa sahip ülkeleri bekleyen en önemli tehlike isiz üniversitelilerin hzla artdr. Yeniçan en önemli sorunlarndan biri de üniversite mezunu isizlerdir.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/yenicagin-sorunu-universiteli-issizler/39425 |