Topraklarn sürülmesi tamamlanm ve tohumlar sürgüne durmutur.
Baharn son aydr Mays. Yaadmz corafyada daha çok elem ay olarak anlmaktadr. Yaadmz elemli olaylara baktmzda tek sorunun Devlet-i Ali'nin tarih sahnesinden çekilmesiyle adaletin bozulmasdr.
20. yy'in balangcnda ortaya çkan savalar imparatorluklarn sonunu getirmiti. mparatorluklarn tarih sahnesinden çekilmesinden en çok etkilenen Devlet-i Ali'nin yönettii ve etkiledii corafyadr.
I. Dünya Sava cephe kayplarnn büyüklüünün yan sra dalan devletlerin topraklar üzerinde yeni yaplarn kurulmasyla; ortaya tüm insanl etkileyen ve halen devam eden sorunlar çkmasna neden olmutur.
Devlet-i Ali'nin Filistin topraklarn kaybetmesiyle birlikte bölgede ngiliz manda yönetimi kurulmu ve Orta Dou ngiliz hâkimiyetine girmiti.
ngiliz manda yönetimi altnda 14 Mays 1948'de Filistin topraklar üzerinde srail devleti kurulmu. srail'in kuruluuyla birlikte Siyonistler, Filistinlileri binlerce yl yaadklar topraklarndan sürmeye balamlar.
15 Mays 1948 Filistinlilerin tarihine 'Nekbet günü' yani 'felaket günü' olarak geçmitir. Sürgün ve igalin balangcndan bugüne kadar 3 milyondan fazla Filistinli topraklarn kaybetmi, mülteci konumuna dümütür.
Devlet-i Ali Krm' kaybettikten sonra; bölgede yaayan Krm Türkleri için hayat tpk Filistin'de olduu gibi ölüm ve sürgün ekseninde geliti. Ya sürgüne rza gösterilecekti veya ölüme.
Krm Türklerinin yaad en büyük felaket II. Dünya Savann devam ettii günlerde Stalin'in emriyle Sovyet çileri komiseri Beriya'nn planlamasyla 18 Mays 1944 sabahnda balad.
Sürgünü bizlere Krm Tatar Milli Meclis Bakan Mustafa Abdülcemil Krmolu anlatmt.
'Tan yeri aarmadan, yataklarnda yatmakta olan insanlara, 15 dakikada evlerini terk ederek kendilerine söylenen meydanda toplanmalar emri verilmiti.
Toplanan insanlar istasyonlarda hazr bekletilen ve oturmaya yer kalmayacak ekilde hayvan vagonlarna tka basa dolduruldular. Vagonlarn kaps kapatld ve dardan mühürlendi.
Çou çocuk, yal kadn ve erkeklerden oluan 197 bin kii gidecekleri yerleri bilemeden en az üç dört hafta sürecek olan yolculua çkarldlar.
Günlerce yiyecek ve su verilmeyen, yolculukta ölen insanlarn cesetlerinin dar çkarlmasna müsaade edilmeyen ve hiçbir tbbî yardmn söz konusu olmad bu ölüm yolculuu srasnda açlk, susuzluk, hastalk, bitkinlik ve havaszlktan on binlerce insan hayatn kaybetti.'
Sürgün srasnda ve sonrasndaki olumsuz artlar sebebiyle 2,5 yl içerisinde Krm Türkleri, nüfuslarnn % 46'sn, yani en az 90 bin kiiyi kaybettiler. Sürgünden hiçbir Krm Türkü istisna edilmedi. Arabat köyünün dnda.
Sürgünden sorumlu Stalin'in emrinde Sovyet içileri komiseri Beriya'dr.
Sürgünde görevli Bolevik yetkililer Serov ve Kobulov'un son telgraf 20 Mays'ta Beriya'ya ulamt.
Telgrafta: '18 Maysta balayan Krm Türklerinin sürgün operasyonu 20 Mays saat 16.00'da sona erdiini, toplam 180.014 kiinin 67 katara doldurularak bölgeden çkarld, 63 katarda bulunan 170.287 kiinin gitmeleri gereken yere gönderildii; geriye kalan 4 katarn ise ayn gün yola çkaca 'bildirilmiti.
Sürgün operasyonu bitince 14 Temmuz'da bir kutlama yaplr. Kutlama annda Kobulov'a bir haber ular. Bu habere göre Azak Denizi ile Siva arasnda yer alan Arabat köyündeki Krm Türk halknn sürgün edilmesi unutulmutur. Tren katarlar yola çkm ve operasyonun tamamland telgraf da çekilmiti. Haberin Stalin'i kzdraca düünülmü.
Bunun üzerine Arabat köyünde yaayan Krm Türkleri limana toplatlmlar. Limanda büyük ve eski bir gemiye bindirilerek mahzene kapatldlar. Daha sonra gemiyi denizin en derin yerine götürüp ambar kapaklarn açarak gemiyi içindeki insanlarla birlikte batrdlar. Bu faciadan sa kurtulan tek bir kii bile olmam.
Bugün her iki millet de topraklarna geri dönmenin mücadelesini veriyor.
ki gün önce Nekbet'in 65. ve yarn da Krm Türklerinin sürgünün 69. yldönümüdür.
21 Mays1864 Büyük Kafkas Sürgününden, 18 Mays1944 Krm Sürgününe, 15 Mays1948 Filistin Nekbet gününden, 27 Mays1992 Bosna Hersek Vase Miskina katliamna kadar; Mays elem aydr.
Yeniden inamzn temelinde Saraybosna, Akmescit, Anapa ve Kudüs öyküleri yer alyor. Mays ay elemle umut arasndadr.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/arabat-koyunden-nekbet-gunune-mayis-elem-ayidir/37727
|