Babakan'n Nisan ay içinde Gazze'ye gideceini açklamas Filistin'de büyük bir heyecan uyandrd. AK Parti 2002'de iktidara geldii andan itibaren Filistin sorununa kendinden önceki iktidarlara göre daha büyük bir hassasiyetle yaklayor.
AK Parti ktidar olduktan ksa bir süre sonra Filistin Kurtulu Örgütü lideri Yaser Arafat ani ve bilinmeyen bir ekilde hastalanarak tedavi için gittii Fransa'da hastanede 11 Kasm 2004'de vefat etti. Muradm Arafat'n ölümü üzerine konumak deil.
2002'de Ramallah'da Bakanlk saray Muqataa'da srail askeri kuatmas altnda iken Arafat' ziyaret ettim. Saatlerce sohbet ettik. Bar görümelerini ve Türkiye ile olan ilikilerini anlatt. Arafat, Filistin bar görümeleri ile ilgili her zaman Türk hükümetini bilgilendirdiklerini söyledi.
Filistin sorununun çözümü için 1991'de Madrid Konferans, 1993'de Oslo Anlamas ve 2000'de Camp David Zirvesi yaplmt.
Türkiye'nin Filistin'e yönelik siyasetinden memnundu. Sürgünde kurulan Filistin devletiyle ilk diplomatik ilikileri kuran ülkelerden biri de Türkiye idi. Belki de bu 1948'in özrüydü. srail kurulduunda ilk tanyan ülkelerin banda Türkiye yer almt.
Uzun yllar halkmz Filistin sorununa ihtiyatl bir yaklam gösterdi. 70'li yllarda Filistin hareketi Marksist bir hareket olarak görüldü. 1980'den sonra kanaatler deimeye balad. Son 10 yldr Filistin sorunu Türk siyasetinin bir parças oldu.
Birinci Dünya Sava sonlanmadan Orta Dou corafyas ülkemizin bir parçasyd. 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros anlamasyla bugünkü Irak, Suriye, Lübnan, Filistin, Ürdün, Arabistan ve Yemen topraklar kopmutu.
Bölgedeki gelimelere ilgi göstermek jeopolitik, jeostratejik ve kültürel zorunluluktu. Orta Dou'da ki her gelime d politikadan çok iç siyaset sorununa dönüme potansiyeli tamaktayd. Örneklemem gerekirse 2003'te ABD Irak' igal ettiinde en fazla Türkiye etkilendi. Bu sadece snr komusu olmak ve ekonomik ilikilerle ilgili deildi. Ortak halklarla, ortak medeniyet ve din mensubiyetiyle de ilgiliydi.
Irak'n igalinde Türkiye'nin taraf olmamas Arap sokanda büyük bir karlk buldu. Filistin'de yaplan özgür seçimlerin sonucunda kurulan Hamas hükümetiyle iliki kurulmas yeni bir boyuttu. Ayrca Suriye-srail arasnda bata Golan tepeleri olmak üzere bar görümelerine araclk yaplmas Türkiye'nin Orta Dou siyasetinin farkllatn gösteriyordu.
Aralk 2008 ve Ocak 2009'da srail'in Gazze'ye yönelik Dökme Kurun adn verdii saldr dünyada olduu gibi ülkemizde de büyük bir infiale neden olmutu. Saldrdan bir iki gün önce dönemin babakan Ehud Olmert ülkemize bir ziyaret gerçekletirmiti. Bu ziyarette Olmert, Gazze'ye yönelik bir saldr planlamadklarn Babakan'a söylemiti. Döndükten iki gün sonra saldr balatmas, aldatlma ve güvensizlik duygusunu pekitirdi. likiler adeta pamuk ipliine balyd. Ardndan Davos süreci ve Mavi Marmara olay ilikilerin kopmasna neden oldu.
srail'in özür dilemesiyle Orta Dou'da bugün yaanan olaylarn yeni bir seyir izleyecei tahmin ediliyor. Bunlarn en önemlisi Filistin srail barnn nasl oluacadr. Babakan Gazze'ye yapaca ziyarette bar sürecinin de konuulacan söyledi. Bu ziyareti Gazze yönetimi büyük bir heyecanla beklerken; Ramallah yönetimi kar çkmakta.
Filistin sorununda iki farkl anlay var.
Birincisi Madrid, Oslo ve Camp David'de de temel ilke olarak kabul edilen 1967 snrlarnda Dou Kudüs'ün Filistin'in bakenti olduu iki devletli çözüm plan. Filistin Kurtulu Örgütü'nün kabul ettii Türkiye'nin de destekledii çözüm plan budur. kincisi ise, Filistin topraklarnda Siyonist srail igali ortadan kalkncaya ve Kudüs kurtuluncaya kadar direniin devam ettirilmesi ki Hamas'n varlnn temeli budur. Burada iki devletli bir anlay yerine Müslümanlar, Hristiyanlar ve Musevilerin ortak bir gelecei beraber kuracaklar düüncesi hâkim.
Barn önünde ciddi sorunlar var. Camp David Kudüs'ün paylam konusunda akamete uramt. Kudüs'ün Filistin'in bakenti olmas bugün de zor gözüküyor. Filistin Devlet Bakan Mahmud Abbas'n ifadesiyle 'srail, Kudüs'ü Yahudiletirdi.'
Kudüs nasl bölünecek? Bat eria'da Yahudi yerleim bölgeleri ne olacak? Filistin Devleti'nin güvenlii nasl salanacak, ekonomik yaps nasl olacak ve vergileri kim toplayacak? Milyonlarca mülteci srail'in igal ettii topraklarna geri dönebilecek mi?
Hamas' güçlü klan srail'in meruiyetini tanmamas ve direnmesiydi.
imdi de Filistin'in gelecei Hamas'n verecei karara bal.
http://yenisafak.com.tr/yazarlar/SuleymanGunduz/cozume-dogru-filistin-sorunu/36983 |